Hatay’da görev yapan aile hekimleri, sağlık hizmetlerine yakışmayan konteynır ASM’lerde hizmet veriyor!

Türk Tabipler Birliği bu konuda bir açıklama yayınladı, “Hatay’da, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerde büyük yıkımın yanı sıra, birinci basamak sağlık hizmeti sunan 56 aile sağlık merkezi (ASM) yıkılmıştı. Şubat depremlerinin üzerinden 31 ay geçmesine ve kamu otoritesi deprem bölgesinde -özellikle de Hatay’da- yoğun inşaat faaliyeti yürütmesine karşın, birinci basamak sağlık hizmetleri ne yazık ki halen konteynırlarda sürdürülmektedir. Yıkılan ASM’lerin yerine yenileri yapılmadığı gibi, yıkılmayan yaklaşık 30 ASM bu yılın başında yıkılacak denilerek boşaltılmış, aile hekimleri konteynır ASM’lere yönlendirilmiştir. Bu süre zarfında yıkılmış kentte yaşamak için her türlü zorlukla mücadele eden aile hekimleri ve ASM çalışanları aynı zamanda olağanüstü bir gayretle kamu sağlık hizmeti vermeye çalışmaktadır. Depremzedeler de iki buçuk yıldır kışın yağmur ve soğukta, yazın sıcak ve toz içinde konteynır ASM’lerin önünde bekleyerek sağlık hizmeti almaya çalışmaktadır”

AİLE HEKİMLERİNİN ÖDENEKLERİ KESİLECEK

“Hem halkın nitelikli ve ulaşılabilir sağlıklı hizmet alabilmesi hem de sağlık emekçilerinin rahat çalışma koşullarında hizmet verebileceği sağlık merkezlerinin kurulması kamunun görevidir. Bu kamusal hizmet için kayda değer bir faaliyet yürütmeyen Sağlık Bakanlığı’na bağlı Hatay İl Sağlık Müdürlüğü’nün 25 Ağustos 2025 tarihli, konteynırda hizmet veren ASM’lerin en geç 29 Ağustos 2025 tarihine kadar grup denetimlerinin yapılması yazısı ile denetimler yapılmış ve gruptan düşürme süreçleri başlamıştır. Depremden önce ciddi maliyetler harcayarak gruplama koşullarını sağlayan ASM’lerde görev yapan aile hekimlerine, depremden sonra yıkılan ASM’lerinin yerine konteynırlarda hizmet üretmeleri Sağlık Bakanlığı tarafından istenmiştir. Gruptan düşürme nedeniyle ASM’lere ilave ödenekler kesilecek, ASM’lerde hizmet üreten 200’e yakın ASM çalışanı ve temizlik hizmeti emekçisi işsiz kalacaktır”

TTB Afetlerde Sağlık Hizmetleri Yönetimi Akademisi’nin Ocak 2024’te yayımladığı “Deprem Bölgesinde Beş Yaş Altı Çocukların Beslenme Durumu Hatay Örneği” bilimsel çalışma raporunun sonucunda ortaya konulan; konteynır kamplarında yaşayan ailelerin dörtte üçünden fazlasının (%76,3) güvenceli bir işinin olmadığı, yarısından fazlasının da (%56,7) düzenli bir gelirinin olmadığı bu koşullarda Hatay İl Sağlık Müdürlüğü’nün yeni uygulaması ile yaklaşık 200 kişinin işsiz kalması kabul edilemez.

Halen birçok ASM’de aile hekimleri hemşiresiz sağlık hizmeti verirken, ASM’lerde grup düşürmeden ötürü olarak çalışanların işten çıkarılması eklenmesiyle hekimlerin sağlık hizmetimi sahada aksayacaktır.

Aile hekimleri yoğun iş yükü altında çalışarak ve angarya işlerle (hastayı ikinci basamak sağlık birimine yönlendirme, randevu alma gibi) uğraşarak nitelikli sağlık hizmeti üretmekte zorlanırken; yeni uygulama ile ASM’yi açmak, temizliğini yapmak ve her türlü sağlık hizmetini yardım almadan vermek zorunda kalacaktır.

Aile hekimleri, bu olumsuz çalışma koşullarında nitelikli sağlık hizmeti veremeyeceği gibi, dolayı daha da tükenecektir. Mevcut koşullarda fedakarca hizmet veren hekimler bu son uygulama ile artan iş yoğunluğu, angarya ve nitelikli sağlık hizmeti üretememenin yaratığı duygusal baskı nedeniyle istifa etmek zorunda kalacaktır. Verili koşullarda bile Hatay halkının nitelikli sağlık hizmeti almasının önündeki engeller çözülmediği gibi, yeni uygulama ile yaklaşık olarak 800 bin kişi birinci basamak sağlık hizmetlerinden yoksun kalacaktır.

Türk Tabipleri Birliği olarak Sağlık Bakanlığı’na çağrımızdır:

Hatay halkının sağlık hakkı ile hekimlerin ekonomik ve özlük hakları önündeki bu yanlış uygulamadan ivedi bir şekilde vazgeçilmeli, deprem bölgesine yönelik pozitif ayrımcı uygulamalar hayata geçirilmelidir.

Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi