Türkiye'de milyonlarca kişi SSK ve Bağ-kur üzerinden maaş almakta. Şimdiye dek maaş alan herkesi ilgilendiren yeni bir gelişme yaşandı. Maaş hesaplamasında değişikliğe gidildi. Yapılan değişikliğin ayrıntıları da belli oldu.

Uygulamadan milyonlarca kişinin etkilenmesi bekleniyor. Maaş hesabında yapılacak değişikliğin nasıl olacağı da ayrıntılarıyla anlatıldı.

Masadaki formüllere bakıldığında SSK ve Bağ-kur üzerinden maaş alan bir çok kişinin etkilenmesi bekleniyor.

Basında da yer alan maaş hesabındaki değişiklik neler getirecek? Maaş hesabında nasıl bir değişiklik olacak? Uygulama neleri içeriyor? Maaş hesabındaki bu değişiklikle hangi yenilikler geliyor?

SSK ve Bağ-kur üzerinden maaş alanlar söz konusu yenilik için ne yapmalı? Tüm bunların ayrıntılarını sizler için derledik

En basit şekliyle anlatmaya çalışırsak formül şöyle:

Emekli maaşı= Ortalama aylık kazanç X Aylık bağlama oranı

Aylık bağlama oranını ise gün sayısı, yani prim ödediğiniz süre belirliyor.

Yukarıda söylediğimiz gibi üç ayrı formül uygulanıyor.

-1999'A KADAR SÜRE: Aylık bağlama oranı, 25 yıl sigortalılık süresi (9.000 gün) için yüzde 76 olarak uygulanıyor. 3.600 gün için ise yüzde 70 olarak alınıyor.

-1999-2008 ARASI: Bu dönemde sistem değiştiriliyor ve 25 yıl için oran yüzde 65'e çekiliyor.

-EKİM 2008 SONRASI: Sosyal güvenliğin bir çatı altına toplanması ile 25 yıl için aylık bağlama oranı yüzde 50'ye kadar iniyor.

Sabah gazetesinin haberine göre, emeklilik için yaşı beklerken çalışmaya devam etmek prim sayısını artırırken, eğer kazançlar da yüksekten yatıyorsa emekli maaşını artıran bir etkiyle sahip oluyor. Prim günü ile yaş arasındaki fark özellikle 2000 ve 2008 sonrası sigortalı olanlarda daha da açıldı.

ASGARİ ÜCRETTEN ÇALIŞAN İLE TAVANDAN MAAŞ ALAN BİRİSİ EMEKLİ OLDUĞUNDA ARALARINDA MAAŞ FARKI OLUR

Yukarıdaki örnekten gidecek olursak bu noktada öncelikle emekli maaşının nasıl artacağına bakalım. Emekli maaşını yükselten en önemli unsur sizin aylık prime esas kazancınız. Yani işyerinde sizin için belirlenen brüt maaş oluyor. Maaşınız ne kadar yüksekse, sizin için yatırılan prim miktarı da o kadar artıyor.

Dolayısıyla birikiminiz yükseliyor ve bu maaşı etkiliyor. Asgari ücretten çalışan birisi ile tavandan maaş alan birisi emekli olduğunda aralarında ciddi maaş farkı oluşuyor.

Prim günlerinizin fazla olması da bir başka etki. Yüksek kazançtan çok prim günü maaşı artırıcı etki ediyor.

EKSİLEN-ARTAN MAAŞ HESABI DÖNEMİ

Emeklilik primi dolduktan sonra yaşı bekleyenler için böyle bir tehlike bulunuyor. Yani eğer asgari ücretten çalışıyorsanız, ya da maaşınız asgari ücretten gösteriliyorsa, çalıştığınız her yıl için ileride emekli maaşınızın yükselmesi de önlenmiş oluyor.

MEMURUN KATSAYISI DA VAR

Memurların maaş hesaplamaları diğerlerine göre farklı yapılıyor. Memurlar için derece kademe ve ek gösterge gibi parametreler devreye giriyor. Ek göstergesi yüksek olan memurların dolayısıyla hem emekli ikramiyeleri, hem de emekli maaşları yüksek oluyor.

YILLARDIR MERAKLA BEKLENEN 3600 EK GÖSTERGE DE ARTIRACAK

Bugünlerde çalışmaları devam eden ek gösterge artışı da memurların hem emekli maaşlarını hem de emekli ikramiyelerini artıracak. Mayıs ayında Meclis'e gelmesi beklenen düzenleme ile emekli maaşlarında 1.400 TL'yi bulan artış olacak. yine ikramiyelerdeki artış da 50 bin liraya yaklaşacak.

BAĞ-KUR'LUNUN MAAŞ HESABI DEĞİŞİYOR

Kendi işini yapanların, yani 4B dediğimiz Bağ-Kur'luların da emekli maaşlarının hesaplamaları SSK'lılarınkine benzerlik gösteriyor. Aynı şekilde Bağ-kur'lular içinde 1999 öncesi sonrası ve 2008 reformundan sonraki dönem olmak üzere üç ayrı hesaplama şekli bulunuyor.

2008'e kadar Bağ-Kur'lular basamak sistemine göre prim ödüyorlardı. 1'den 24'e kadar belirlenen basamaklara göre primlerinin miktarı da değişiyordu. 2008'de tüm kurumların tek çatı altında (Sosyal Güvenlik Kurumu) birleşmesiyle asgari ücret ile asgari ücretin 7.5 katı arasında bir kazanç belirlemeye başladılar.

Dolayısıyla Bağ-Kur'luların daha önce ödedikleri basamak, emekli maaşını ciddi şekilde etkiliyor. Özellikle 1999 öncesi aylık bağlama oranlarının yüksek olması, buradaki yüksek kazançla birleşince emekli maaşını da artırıyor.

KAYNAK: SABAH